Głównymi celami arboretum są: działalność dydaktyczna, naukowa, kulturalna, turystyczna i zdrowotna. Na terenie ogrodu wyznaczona została jedna ścieżka zdrowotna oraz dwie ścieżki dydaktyczne: ekologiczna i dendrologiczna. Kiedyś znajdowała się tu również mała skocznia narciarska. Ścieżka dendrologiczna biegnie przez jary, strome wzniesienia, malownicze strumyki oraz podmokłe zarośla, prezentując drzewa i krzewy rodzimego i obcego pochodzenia. Przechadzając się ścieżką można zaobserwować takie gatunki drzew rodzimych jak: modrzew, sosna, świerk, dąb, grab, lipa, jesion, klon, buk, wierzba, brzoza i wiąz; krzewów rodzimych: czeremcha, kalina, leszczyna, dereń, trzmielina, bez czarny, tarnina i jeżyna; drzew obcego pochodzenia: klon srebrzysty, kasztanowiec krwisty, kasztanowiec biały, dąb czerwony i robinia akacjowa; krzewów obcego pochodzenia: tawułowiec kalinolistny i czeremcha amerykańska. Oprócz tego arboretum organizuje sympozja, konferencje i zajęcia dydaktyczne przeznaczone dla uczniów szkół podstawowych i średnich. Arboretum w Raciborzu ma również zaplecze naukowe. Jest nim Pracownia Zachowania Bioróżnorodności Górnego Śląska, która wyposażona jest w dwa mikroskopy elektronowe. Pierwszy pozwala na osiągnięcie powiększeń od 5 do 35 tys. razy, a drugi jest przeznaczony do obserwacji przygotowanych preparatów, przede wszystkim komórek.